Teak, van toen tot nu:
Teakhout is in de loop der jaren erkend als een zeer goed vervangmiddel voor bekende hardhoutsoorten als mahonie en dergelijke. Reeds in de 17e eeuw raakten Nederlandse kooplieden van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) betrokken bij teakplantages. Wat teakhout zo bijzonder maakt is de groeisnelheid en de kwaliteit van het hout. Na circa 20 jaar zijn de bomen kaprijp, waarna het hout niet onder doet voor ander kwalitatief hardhout. Onder normale omstandigheden wordt een teakboom tussen de 30 en 40 meter hoog. De diameter is dan zeker 90 tot 120 centimeter. De vermoedelijk grootste teakboom bereikte een hoogte van 45 meter en een diameter van 3 meter. Vers gekapt hout is groenachtig geel/bruin. Teak komt van een boom met de wetenschappelijke naam Tectona Grandis, een van de vele representanten van de ijzerhardfamilie. De in ons land bekende tuinplant Verbena (ijzerhard) behoort ook tot deze familie.
De Engelse naam teak is afkomstig van het Indiase woord Tekka, Tek of Teka. Ook het Portugese Teca verwijst naar deze houtsoort. Van oorsprong komen teakbomen voor in een gordel die loopt van India naar Thailand en Laos. Ruim voor de tweede wereldoorlog is men de boom gaan aanplanten in Afrika en in Centraal - en Zuid-Amerika. Hout groeit in deze gebieden nog sneller dan in de oorspronkelijk gebieden. Bij blootstelling aan het zonlicht verdwijnen deze kleuren en wordt het hout goudbruin. In een partij teakhout kunnen grote kleurverschillen voorkomen: van lichtbruin tot donkerbruin. Er komen strepen of vlekken in voor, ook wel donkere aderen genoemd. De nerf is vrij grof.
Multifunctioneel
Bij blootstelling aan het licht krijgt teakhout een fraaie goudbruine kleur. Het hout bevat olieachtige stoffen, waardoor er een vettige indruk ontstaat en het vrijwel onderhoudsvrij is. Het hoeft dus niet meer met verf of milieuonvriendelijke impregneermiddelen te worden bewerkt. De geur is leerachtig. Het gewicht is circa 660kg/m3 bij een vochtgehalte van 12%.
Verder is teakhout bestand tegen grote temperatuurschommelingen, krimpt het weinig en neemt het door zijn vettigheid nauwelijks water op. Het is zeer goed bestand tegen chemicaliën, waardoor het vaak toegepast wordt in laboratoria. Verkleuringen, in contact met metaal bijvoorbeeld, treden nauwelijks op. Teakhout wordt o.a. gebruikt voor houten kunstwerken, meubelmakerij, scheepsconstructie, bouw van luxe jachten en het duurdere onroerend goed. Verder zijn we nu in een afrondende fase van de studies naar het verwerken van 'uitgedund teakhout' en 'afvalteak' voor de kleinhout- en papierindustrie. Hierdoor zal nagenoeg de volledige productie van een plantage, inclusief afval, een commerciële toepassing kunnen krijgen. De hardheid en het van nature hoge oliegehalte maken teak ook zeer geschikt voor veel industriële toepassingen. Het hout is zeer stabiel, dat wil zeggen dat het zeer weinig 'trekt en werkt'.
De luxe norm
In India en Indonesië, in heel het Verre Oosten is teakhout de absolute norm voor luxe. Zeer rijke mensen gebruiken zelfs teakhout voor de crematie van hun meest geliefde. Op dit moment wordt het teakhout helaas wereldwijd schaars. De oerbossen in Azië zijn wat teak betreft vrijwel weggekapt en er is te weinig plantageteak. Omdat teakhout de luxe standaard is in woningbouw in Azië en in de scheepsbouw zal de teakprijs naar verwachting snel stijgen. Oud teakhout zoals dat in de luxe jachtbouw wordt geapprecieerd is al onbetaalbaar duur geworden. Op dit moment is het al zo dat het in Costa Rica verbouwde jonge plantageteak naar India verscheept wordt.
Teakhout is uniek
Teakhout heeft unieke eigenschappen. Teak is door zijn tinten adembenemend mooi. Teak is ook ongekend duurzaam. Het rot niet, dat wil zeggen teakhout valt in de allerhoogste graad van rotbestendigheid, zelfs in contact met de grond. Teak wordt zelfs gebruikt voor vaten waarin de meest agressieve chemische stoffen bewaard of bereid worden. Teak is absoluut resistent.
Eigenschappen teakhout:
- Houtsoort: Tropisch hardhout
- Handelsbenaming: Teak
- Wetenschappelijke naam: Tectona grandis
- Familie: Verbenaceae
- Hoogte: 25 tot 30 meter in +/- 20 jaar (Panama, Costa Rica)
- Diameter: +/- 38 centimeter in +/- 20 jaar (Panama, Costa Rica
- Stamvorm: rond en recht met aan de basis soms plankwortels
- Bladeren: In het algemeen 45 tot 60 cm lang en ovale vorm
- Bladkleur: Donkergroen
- Bijzonderheid: 75% van de bladeren vallen af in het droge seizoen
- Schors: Redelijk ruw